Kediler Neden Kusar?
Evde
birlikte yaşadığımız bir kedi söz konusu olduğunda en sık karşılaşabileceğimiz sorunlardan biri kedinin
hiçbir problemi yokken kusmasıdır. Kedim gayet sağlıklı olup rutin yaşantısında
hiçbir sapma olmadan sadece kusuyor şikayetiyle kliniğimize oldukça sık
başvurulmaktadır. Bu yazımızda sizler için gerek hasta gerekse hiçbir sağlık
sorunu olmaksızın en sık karşılaşılan kusma sebeplerini kısaca özetledik.
-Kedimin hiçbir sağlık sorunu
yok. Oyun oynuyor ,iştahı yerinde, sadece 2 3 günde bir kusuyor...
Kronik
bir rahatsızlığı olmayan yada henüz tespit edilmemiş durumlarda en sık
karşılaştığımız şikayet genellikle bu şekildedir. Kedinin gözle görünen herhangi
bir sağlık sorunu olmamasına karşın kusması aklımıza ilk olarak tüy yumaklarını
getirmektedir. Kediler temizlik amacıyla gün içerisinde kendilerini yalarlar.
Bu süreçte yuttukları tüyler zamanla mide bağırsakta birikmelere sebep
olmaktadır. Belirtmek isteriz ki "kediler
yuttukları tüyleri kusarak çıkarırlar, olması gereken budur" algısı
yanlıştır. Kediler yuttukları tüyleri dışkısıyla çıkarmalıdır. Bu
noktada özellikle uzun tüylü ırklarda malt kullanımı yaygın olsa da kısa tüylü tüm
kedilerin malt kullanımına da önem verilmelidir. Malt, yapısı gereği biriken
tüylerin dışkıya daha rahat karışmasını ve dışkıyla daha rahat atılmasını
sağlamaktadır. Sindirim sisteminde biriken tüyler zamanla sertleşerek dışkıyla
atılamayacak hale gelerek hem midede hem de bağırsaklarda çeşitli boyutlarda
tüy yumakları oluşturmaktadır. İşte bu noktada tüm sindirim sistemi bozulmakta,
bu durumun da ilk belirtisi kusma olmaktadır. İlk zamanlarda mama yemekle alakasız
zamanlarda başlayan kusma zamanla mide ve/veya bağırsakta biriken tüy
yumaklarının fazlalığına göre mama yedikten hemen sonra da meydana gelebilir.
Sadece mama veya safra kusan kedinin zamanla kustuğunda tüy de çıkarması ile
akıllara gelen tüy yumakları malt desteği ve medikal destekle çözülebilirken
üzerinden zaman geçmiş vakalarda operasyon da gerekebilmektedir. Bu nedenle
kedinizin tüy uzunluğu veya yoğunluğu ne olursa olsun veteriner hekiminizin
önerdiği sıklıkta malt kullanılması kedinizin sağlığı açısından oldukça önemlidir.
-Kedimin sağlık sorunu yok sadece
birkaç gündür ara ara kusuyor, sanki bugün biraz da iştahsız
Özellikle
genç kedi sahiplerinden duyduğumuz bu şikayetler yukarıda bahsettiğimiz tüy
yumakları sorununa ek olarak özellikle de hareketli ve meraklı bir kediden
bahsediyorsak aklımıza "yabancı cisim" şüphesini getirmektedir. Gerek
kendi oyuncakları veya eşyaları gerekse evde kedinin ilgisini çeken herhangi
bir nesnenin varlığı (özellikle yastık elyafları,kumaşlar, halı püskülleri...)
başlarda sadece oynama isteği yaratırken bu oyunlar zamanla nesneyi kemirme veya
koparıp yutmayla sonuçlanabilir. Sindirim sistemine girmiş bir yabancı cisim
bazen hiçbir sıkıntı yaratmayıp dışkıyla kolayca atılırken bazen de kısmi
veya tam tıkanıklıklara sebep olup ciddi sağlık sorunları meydana
getirmektedir .Özellikle iğne, küpe, kanca gibi düz ve sivri cisimler hem sindirim
sisteminde hızla ilerlemekte hem de ilerlerken organlara batma, delme gibi
sıkıntılar yaratabilmektedir. Bu nedenle bu tarz cisimler yutulduğunda hızla
müdahale gerekmekte olup çoğunlukla da
medikal tedaviden çok cerrahi yaklaşım çözüm olmaktadır. Elyaf ve kumaş gibi parçalar ise delici özellikleri
olmadığından daha az risk taşısa da yaratabilecekleri tıkanıklık geç fark
edildiğinde can kayıplarına neden olabilmektedir. Bu sebeple kedinizin bu tarz
nesnelere fazlasıyla ilgili olduğunu fark ettiğinizde hızla ortadan kaldırmalı,
kemirilmiş bir nesne yada ortadan kaybolan bir eşya parçası fark ettiğinizde de
söz ettiğimiz durumların olabileceğini aklınızdan çıkarmamalısınız.
-Kedim
bir süredir kusuyor,eskisi gibi oyun oynamıyor aynı zamanda kilo kaybı da var.
Bu
şikayetleri en sık duyduğumuz yaş gurubu geriatrik dediğimiz 7+ yaş gurubu
olmakla birlikte özellikle siyam, İran kedileri ve chinchilla ırkı kediler söz
konusu olduğunda bu şikayetlerin ortaya çıkması 1 yaşa kadar düşebilmektedir. Özellikle bahsi geçen
ırklarda olmakla birlikte tüm kedilerde bu şikayetler aklımıza böbrek
sorunlarını getirmektedir. Yine oldukça sık duyduğumuz "kediler yaşlanınca
böbrek hastası olur" algısı tamamen yanlış olup ırk yatkınlığı olsun
olmasın tüm yaş grubundaki kedilerde birçok farklı sebepten böbrek
rahatsızlıkları görülebilmektedir. Bazen sadece operasyon olmak için kliniğimize
başvurmuş genç kedilerde bile operasyon öncesi yapılan rutin tetkiklerde böbrek
rahatsızlıklarını saptayabilmekteyiz. Böbrek rahatsızlıkları çoğu zaman ileri
seviyelere gelene kadar semptom vermemektedir ve bu nedenle basit semptomlar
göz ardı edildiğinde tedavi başarısı düşebilir hatta bazen tedaviye rağmen
hasta da geri döndürülemeyen hasarlar kalabilmektedir. Tüm bunlar göz önünde
bulundurulduğunda özellikle iştahsızlık ve kilo kaybıyla seyreden kusma
durumlarında kliniklere başvurulmalı ve gerekli tetkikler hızla tamamlanarak
tedavi kısmına geçilmelidir.
Saydığımız
bu etkenler dışında kusmaya sebep olabilecek bir çok etken bulunmaktadır. Her
kusmanın sebebi farklı olabileceği gibi aynı sebepler her kedide aynı sıklıkta
ve şiddette kusmalara da neden olmayabilmektedir. Bu nedenle hiçbir kedi bir
diğeriyle kıyaslanmamalı seyrek de görülse kusmanın önemli bir semptom
olabileceği gerçeği göz ardı edilmemelidir.
Daha
detaylı bilgileri çalışma saatleri içerisinde kliniğimizin hekimlerinden
alabilir,aklınıza takılan her detayı kendileriyle paylaşabilirsiniz. Evcil
dostlarımıza ve sizlere sağlıklı günler dileriz.
VETPOZİTİF VETERİNER SAĞLIK MERKEZİ
Veteriner Hekim Hülya KULA